Laat je morele kompas niet in je achterzak zitten

04-10-2018

Terugblik Commissarissen Symposium 2018: Morele moed

Moed tonen op de momenten dat het er toe doet. Op dat thema waren maandag 1 oktober 2018 commissarissen en chief audit executives (CAE’s) uit alle windstreken afgekomen. Het jaarlijkse Commissarissen Symposium van IIA Nederland in samenwerking met NBA-LIO had met Edgar Karssing, Annet Aris en Thijs Smit dan ook niet de minste gastsprekers. Net als vorig jaar vond ook de vierde editie van het symposium plaats in het indrukwekkende hoofdkantoor van KPMG in Amstelveen.

Met het veelbesproken rapport ‘Morele Moed en Internal Auditors’ van onderzoekers Edgar Karssing, Ronald Jeurissen en Raymond Zaal van Nyenrode Business Universiteit als leidraad, bleek het thema voldoende stof tot nadenken te geven. Want, zo opende dagvoorzitter Jan Maarten Slagter de middag “wat heb je aan een moreel kompas als je hem in je achterzak laat zitten?” 

Edgar Karssen, hoofddocent Beroepsethiek en Integriteitsmanagement bij Nyenrode Business Universiteit en zoals gezegd een van de auteurs van het begin dit jaar verschenen rapport over morele moed bij auditors, probeerde de vraag te beantwoorden wat er nodig is om morele moed te tonen. Hij gaf onder meer verschillende ontkoppelingsmechanismes die er voor zorgen dat mensen hun morele kompas niet gebruiken. En aan de hand van de film The Wizard of Oz pleitte hij er bovendien voor dat we met z’n allen best wat vaker mogen erkennen dat we in Nederland moedig zijn. Iets wat ook uit het rapport blijkt.

Spreker Annet Aris benaderde het thema vanuit het standpunt van de commissaris. Aris, zelf commissaris bij verschillende grote bedrijven, zoals Randstad, ASML en ASR, gaf uit haar eigen ervaring een aantal belangrijke voorbeelden van situaties die als red flags gezien kunnen worden. Audit issues die niet goed worden opgepakt bijvoorbeeld. Of een defensieve houding van het management. Ook gaf ze voorbeelden die commissarissen kunnen helpen om toch de morele moed op te brengen als de situatie er om vraagt. Een korte greep: Door domme vragen te stellen, door informeel onderwerpen te bespreken (“maar pas op voor politieke spelletjes bij dit soort bilaterale onderonsjes”) of door een duidelijk punt in te nemen tijdens een vergadering. En in het uiterste geval is opstappen een moedige daad.

De laatste van het drietal sprekers kent het klappen van de zweep. Top-auditor Thijs Smit was onder meer CAE bij KPN, Corus, Ahold en tot voor kort bij SHV. Hij vertelde uitgebreid over de gang van zaken tijdens de Ahold-affaire. En gaf daarbij ruiterlijk toe dat hij op een gegeven moment zelf ook een fout heeft gemaakt, door de verhoudingen tussen zichzelf als CAE en de commissaris aan de ene kant en die met de CEO aan de andere kant verkeerd in te schatten. “Op dat niveau kost dat je baan.” Uit de bijdrage van Smit werd duidelijk hoe dun de scheidslijn tussen goede en verstoorde verhoudingen kan liggen. 

Na de drie sprekers gingen de aanwezigen uit elkaar om in groepjes verder te discussiëren over het thema morele moed. De resultaten werden vervolgens plenair met elkaar gedeeld. Er bleek genoeg om over door te praten en dat gebeurde dan ook uitgebreid tijdens de afsluitende borrel en een uitstekende walking dinner.

DOWNLOAD HET GEHELE VERSLAG HIER

Terug naar het nieuwsoverzicht

IIA Nederland

088-0037100
iia@iia.nl
Burgemeester Stramanweg 105F
1101 AA Amsterdam
Contact opnemen

Audit Magazine

Audit Magazine

Lidmaatschap

IIA is dé toonaangevende beroepsorganisatie voor internal auditors. Een lidmaatschap laat u delen in de collectieve kennis van alle vakgenoten in de wereld.
Meer informatie