Lees Audit Magazine 1 2018: Fraude online
Vandaag ligt Audit Magazine bij u in de brievenbus of op de auditafdeling. Om het volgende papieren exemplaar óók gratis te ontvangen, dient u een vinkje te zetten in uw ledenprofiel. Online lezen kan natuurlijk altijd!
Fraude, ethiek en integriteit en zijn thema’s die dicht bij elkaar liggen en elkaar soms overlappen. Ethisch handelen en integer handelen hebben een positieve betekenis. Fraude vormt in dit rijtje een uitzondering, want voor het plegen van fraude kun je strafrechtelijk vervolgd worden. Niet-integer of niet-ethisch handelen kunnen we weliswaar niet juist vinden, maar strafbaar is dit handelen niet. Hier komt moraliteit in zicht. Elke dag hebben we allemaal te maken met morele dilemma’s. En het kan soms knap lastig zijn om hierin altijd de juiste keuzen te maken.
Is niet-integer en niet-ethisch handelen dan minder schadelijk voor je organisatie? Dat valt te betwijfelen. Niet alleen voor de organisatie als geheel, maar ook het handelen van individuen binnen de organisatie kan verstrekkende gevolgen hebben voor de organisatie als geheel. Social media, zoals Twitter en Facebook worden gebruikt voor ‘naming en shaming’ als organisaties in onze ogen niet integer handelen. Hierdoor neemt de noodzaak tot het hebben van een juiste moreel kompas binnen de organisatie toe. Maar hoe doe je dat? En waar raakt dit thema de rol van de internal auditor?
Een organisatie kan fraude voorkomen door de AO/IC goed in te richten. Het integer handelen van de medewerkers is moeilijker af te dwingen door het inrichten van een hard control. Een gedragscode of integriteitscode kan een hulpmiddel zijn, maar is een papieren werkelijkheid als de medewerkers er niet naar handelen. Voorbeeldgedrag van bestuurders heeft een veel groter effect. Maar niet alleen bestuurders zijn aan zet. Voorbeeldgedrag, elkaar aan-spreken en feedback geven op onjuist handelen is van ons allemaal. Zonder deze soft controls is het toetsen van de AO/IC niets waard.
Wat is de rol van de internal auditor in dit speelveld? Als eerste heeft de internal auditor zich te houden aan de code of ethics. Deze code beschrijft voornamelijk het handelen van de internal auditor zelf. Daarnaast geeft de nieuwe governancecode de internal auditor een belangrijkere rol binnen de organisatie. Dit schept verwachtingen en het hebben van een rechte rug. De internal auditor moet de morele moed hebben om het niet-integer handelen van een organisatie als geheel, bestuurder of ieder individu aan de kaak te stellen. Dit vraagt om competenties als standvastigheid, lef en overtuigings-kracht. Als de internal auditor deze rol niet pakt wordt steeds vaker de vraag gesteld: waar was de internal auditor?
