[PAS] Verslag roundtable soft controls

Door: Jan Rodenburg

Op donderdag 10 september vond de PAS roundtable plaats over het onderwerp soft controls bij BinckBank in Amsterdam. Soft controls is al vele jaren een hot topic binnen de IIA community. Echter hebben de IIA-PAS leden te kennen gegeven hier nog de nodige handvatten voor te missen. De doelstelling van de avond was dan ook het inzicht geven in het uitwerken van een audit op soft controls. De avond werd druk bezocht en het maximum deelnemers was al snel bereikt.

Arnoud Ellenbroek start de avond met uitleg over het begrip soft controls en de meetbaarheid hiervan. Arnoud benadrukt de rol van een gebalanceerd management control systeem. Voor het aanbrengen van deze balans gebruikt Arnoud het model van four levers of control van Simons. Hierbij maakt hij een mapping van de vier levers of control op COSO. Vervolgens past hij dit model toe op een specifieke audit die ingaat op de veilige bereidbaarheid en laat hij zien hoe een dergelijk normenkader eruit ziet.

Vervolgens is het de beurt aan Bjorn Walrave. Bjorn heeft al eerder wat verteld over soft controls, zowel op de PAS conferentie in 2014 als op het IIA congres in 2015. Dit keer geeft Bjorn een voorbeeld van een audit op soft controls uit zijn eigen praktijksituatie, een zogenaamde alignment audit. Bjorn laat zien dat je met een alignment audit tot de gewenste inzichten voor het management kan komen. Daarbij wordt de nadruk gelegd op de verschillen door het veronderstelde cultuur en gedrag en het aanwezige cultuur en gedrag.

Als laatste laat Rob de Heus zien dat soft controls zich op verschillende niveaus begeven. Hij spreekt dan ook van soft controls van de eerst orde en tweede orde. Soft controls van de eerste orde worden beïnvloed door de omgeving, soft controls van de tweede orde hebben betrekking op het handelen van de persoon zelf. Rob geeft aan dat soft controls zich heel lastig laten meten en dat het meer om gaat om de observaties en het waarnemen van, en daar vervolgens over in gesprek gaan. Rob geeft het voorbeeld van een cultuurscan vanuit audit waarin het doel is om mogelijkheden te vinden en te beschrijven, waarmee de cultuureigenschap om afspraken/acties na te komen/af te hechten. Rob laat zien welke aanpak er gehanteerd kan worden en wat de resultaten dan zijn.

Met deze sterke presentaties en goede discussies werd de bijeenkomst afgesloten met een kleine borrel.