15-11-2010
15-11-2010Snijden bij gemeentelijke rekenkamers | ||
| 15 november 2010 - Lokale rekenkamers moeten bezuinigen. In een paar gemeenten leidt dat in 2011 tot een slapende rekenkamer zonder budget. Dat zeggen Leo Markensteyn, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Rekenkamers en Rekenkamercommissies (NVRR), en Roel Freeke, directeur van onderzoeksbureau Necker van Naem, marktleider in rekenkameronderzoek. Elisa Hermanides Amsterdam Zo'n 10 tot 20 gemeenten dreigen het budget van de rekenkamer op euro 0 te zetten, zegt Freeke. 'Door zo'n ingreep krijgt een rekenkamer vooral een symbolische functie.' Ook Markensteyn schat in dat een flink aantal gemeenten hun budget zullen halveren of wegbezuinigen. Het ontstaan van slapende rekenkamers lijkt in conflict met de wettelijke verplichting die gemeenten sinds 2006 hebben om te beschikken over een lokale rekenkamer. Een rekenkamer richt zich niet op de financiële prestaties van een gemeente, maar onderzoekt en evalueert gevraagd en ongevraagd het gemeentelijk beleid. Het budgetrecht geeft de gemeenteraad echter de ruimte om het budget van de rekenkamer op euro 0 te zetten. Freeke: 'Het Rijk kan wel ingrijpen vanwege de wettelijke verplichting, maar het is de vraag of je dat moet willen. Het Rijk knabbelt dan immers aan de autonomie van de gemeente.' Bij elkaar opgeteld bedraagt het budget van de 270 lokale rekenkamers nu circa euro 20 mln. 'De bezuinigingen kunnen oplopen tot zo'n 10% van het totale budget', zegt Freeke. Markensteyn begrijpt dat er bezuinigd moet worden, maar vreest dat de ingrepen te drastisch zijn. 'Er is nu eenmaal een minimumbudget dat je nodig hebt om kwalitatief onderzoek te doen. Met euro 10.000 kun je bijna niets.' Volgens de NVRR-voorzitter gaat het verlies van goede rekenkamers ten koste van de verbetering van de kwaliteit van openbaar bestuur. Het Friese Littenseradiel is zo'n gemeente waar de rekenkamer niet langer een budget krijgt om onderzoek te doen. 'Het budget van euro 16.000 is wegbezuinigd vanwege de crisis', zegt burgemeester Johanneke Liemburg. Volgens Liemburg voldoet de gemeente nog altijd aan de wettelijke verplichting om een rekenkamerfunctie te hebben. 'Die wordt ingevuld door een onafhankelijke voorzitter en een lid van elke raadsfractie.' Als er een onderzoek moet worden uitgevoerd, zal dat ad hoc gefinancierd moeten worden, zegt Liemburg. Markensteijn vindt dit geen goed idee. 'Dat spoort niet met de wettelijke verplichting. Daarbij hoort een structureel budget.' Ook de gemeente Borsele heeft de rekenkamer wegbezuinigd. Philip de Vree, secretaris van de rekenkamercommissie: 'Het budget van euro 18.000 is op euro 0 gezet vanwege de weinig florissante positie van de gemeente. Wij zitten financieel zo krap dat we ook een van de drie vlaggen op het gemeentehuis hebben geschrapt.' Hoe er in Borsele toch aan de verplichting moet worden voldaan is nog onduidelijk. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft geen problemen met slapende rekenkamers. 'Dat is de beslissing van de gemeenteraad. Formeel bestaat de rekenkamer dan nog wel', zegt een woordvoerder van de VNG. Over de dreigende bezuinigingen op rekenkamers en het fenomeen van de slapende rekenkamer wil het ministerie van Binnenlandse Zaken niets kwijt. 'Wij willen eerst een goed beeld krijgen van deze zaak.' Het ministerie is momenteel bezig met een evaluatie van de rekenkamers, die in het voorjaar wordt gepubliceerd. Freeke denkt dat aan de hand van deze evaluatie zal worden bekeken of de wettelijke verplichting moet blijven bestaan. Lokale rekenkamer Wettelijk verplicht •In 1996 werd de eerste lokale rekenkamer ingesteld in Delft •Later volgden andere grote steden •Vanaf 2006 is elke gemeente verplicht om een rekenkamer te hebben •Gemeenten konden toen ook samen een rekenkamer instellen Copyright (c) Het Financieele Dagblad, 2010. www.fd.nl |
