Commissarissen Symposium 2025: Artificial Intelligence
Op 22 september 2025 werd voor de elfde keer het jaarlijkse Commissarissen Symposium georganiseerd door IIA Nederland, de beroepsorganisatie van internal auditors, en NBA LIO, de ledengroep van intern en overheidsaccountants. Dagvoorzitter Edo Roos Lindgreen verwelkomde de ruim 80 aanwezige commissarissen en hoofden internal audit.
Opening
De opening werd verzorgd door Esther Bosch (voorzitter NBA LIO) en Frans Eusman (voorzitter IIA Nederland). Het thema van het symposium was Artificial Intelligence (AI), vanwege de actuele technologische ontwikkelingen die elkaar in rap tempo opvolgen en tal van domeinen raken. Van cybersecurity, ethiek en privacy tot strategische besluitvorming en personeelsvraagstukken. Wat betekenen deze ontwikkelingen voor goed toezicht en effectieve governance?
Rob van Wingerden: AI en de Corporate Governance Code
De eerste bijdrage was van Rob van Wingerden, voorzitter van de Monitoring Commissie Corporate Governance. Hij schetste de ontwikkeling van de Nederlandse Corporate Governance Code sinds Tabaksblat en lichtte de vernieuwingen van de Code 2025 toe, waaronder de introductie van de Verklaring Omtrent Risico’s (VOR). AI, zo benadrukte Van Wingerden, is niet slechts een technische innovatie maar een strategische uitdaging die bedrijfsmodellen en besluitvorming ingrijpend beïnvloedt. Commissarissen doen er goed aan AI structureel op de agenda te plaatsen, niet alleen via losse use-cases. “AI is te belangrijk om de kennis bij één commissaris te laten; de hele raad moet zich verdiepen in de impact,” aldus Van Wingerden.
Tim Vermeulen: AI in het energiesysteem
Daarna toonde Tim Vermeulen, werkzaam bij Alliander, mogelijkheden die AI biedt om de bedrijfsvoering te verbeteren. AI is volgens hem de sleutel voor optimale prestaties in het nieuwe energiesysteem. In de visie van Alliander voor 2030 staat waardecreatie centraal: van procesoptimalisatie en risicobeheersing tot mensgerichte toepassingen. Concrete praktijkvoorbeelden passeerden de revue, zoals beeldherkenning in de netbeheerprocessen, voorspellende algoritmen voor congestiebeheer en de inzet van Microsoft Copilot voor medewerkers. De boodschap van Vermeulen was duidelijk: AI biedt strategische kansen, mits bedrijven de juiste balans vinden tussen technologie, governance en menselijk handelen.
Mona de Boer: Responsible AI en governance
De derde keynote werd verzorgd door Mona de Boer, partner Data & AI bij PwC. Zij benadrukte dat verantwoord versnellen met AI alleen mogelijk is als organisaties duidelijke kaders hanteren. Daarbij zijn de risiconiveaus uit de Europese AI Act richtinggevend: van onaanvaardbaar tot minimaal risico. Ze illustreerde de dilemma’s waarmee commissarissen en bestuurders worden geconfronteerd, zoals eerlijkheid in sollicitatieprocedures, de afweging tussen winst en duurzaamheid in logistieke processen en het gebruik van generatieve AI in de zorg. De Boer gaf de aanwezigen handvatten om via duidelijke principes, beleid en training toezicht te houden op een ethische, transparante en robuuste inzet van AI.
Interactieve tafeldiscussies
Na de keynotes gingen de deelnemers in kleinere groepen met stellingen en praktijkdilemma’s aan de slag. De gesprekken boden ruimte voor reflectie op de strategische, ethische en operationele aspecten van AI. Tijdens de plenaire terugkoppeling bleek dat commissarissen zowel kansen als zorgen zien: AI kan de besluitvorming versterken, maar vraagt ook om zorgvuldigheid, kennisopbouw en gedeelde verantwoordelijkheid in de raad.
Afsluiting en walking dinner
Afsluitend nam Bart van Loon van KPMG het woord. In zijn reflectie trok hij een parallel tussen de komst van AI en de moed die nodig is om te experimenteren met nieuwe wegen, ook als de uitkomst onzeker is. Vervolgens nodigde hij de aanwezigen uit voor het vegetarische walking dinner, passend bij het ‘meatless Monday’-initiatief. Het applaus van de deelnemers gold als dank voor de gastvrijheid en de uitstekende faciliteiten van KPMG.
