Wegwijs in het innovatiedoolhof

Als het aan Gijs van Wulfen ligt, komt er een innovatie-urgentie pil op de markt: “Innoveren kost veel tijd, dus wacht niet te lang!” Dat is zijn boodschap tijdens zijn keynote op het IIA Congres 2018.

“Mensen zitten vast in hun gewoontes. Ze volgen elke dag dezelfde weg naar kantoor en gaan op elk congres naast een bekende zitten. Dat is menselijk. Dit zien we ook terug in organisaties. Daar hebben we er zelfs een woord voor: operational excellence. Dit is eigenlijk niets anders dan steeds beter doen wat je al doet. Dit is waardevol, want innoveren kan alleen als je vandaag winst maakt en operational excellence zorgt voor die winst. Innoveren is echter wel nodig, want wat brengt de winst van morgen? Inderdaad, innovation excellence. Maar hoe innoveer je precies? Dat is de grote vraag die veel organisaties hebben.

Wat is innovatie?

Maar eerst, wat is innovatie eigenlijk? Wat is wel of niet innovatief? Mensen zijn het hierover vaak niet met elkaar eens. Iedereen heeft een andere mening en iedereen heeft een verschillend beeld bij innovatie. Als je dus in je organisatie wilt gaan innoveren, praat dan goed met elkaar en vertel elkaar eerst wat je onder innovatie verstaat. Hoe nieuw moet nieuw zijn? Hoe anders moet anders zijn?

Innovatie is andere dingen doen of dingen anders doen. Verbeteren is een volgende stap zetten, maar innovatie is springen. Wie herinnert zich nog de iPod? Dat was een sprong na de discman. De iPods 2, 3 en 4 waren verbeteringen. De iPhone was weer een sprong, en alle opvolgende iPhones waren verbeteringen. De volgende sprong was naar de iPad, en die daarna naar de smartwatch. Zo koppel je innovation excellence aan operational excellence. Beide heb je nodig om verder te komen.

Starten met innovatie

Feit is dat er uit 3000 ruwe ideeën, via 100 verkennende projecten, tien goed gedefinieerde projecten en twee productlanceringen slechts één succesvol product ontstaat. Innoveren kost veel tijd. En moeite. Er zijn wel vijftien obstakels te noemen die op je pad kunnen komen tijdens de start van innovatie. Bijvoorbeeld een onduidelijke strategie, geen klantinzicht, geen tijd, onvoldoende middelen, geen draagvlak, angst voor mislukking of de vrees dat een ontwikkeling niet haalbaar is.

Hoe kom je dan tot die tien goede, nieuwe businesscases? Eigenlijk moet je als een soort pacman door het innovatiedoolhof heen bewegen. Gelukkig zijn er een aantal routes die de weg wijzen. Deze hebben verschillende uitgangspunten. Zo kun je starten met een idee, starten bij de klant, starten met een nieuwe technologie of starten uit noodzaak.

Tijdens deze routes kun je een aantal dingen in gedachten houden. Uitvinden kun je alleen, maar innoveren kun je alleen samen. Daarvoor moet iedereen zich wel bij een innovatie betrokken voelen. Maar hoe doe je dat? Denk eens aan het volgende: Hou je van je kinderen? Ja. Hou je van de kinderen van je buren? Met innovatieve ideeën werkt dit hetzelfde: mijn idee is mijn idee en jouw idee is jouw idee. Een innovatie moet dus voortkomen uit een gezamenlijk idee dat voor iedereen eigen voelt. Brainstorm met iemand uit elk team en start op deze manier het innovatietraject: met iedereen samen, dan zit ieders DNA erin.

Wanneer ga je innoveren?

Het duurt gemiddeld drie jaar om van een idee tot de markt te komen. Het duurt nog eens drie jaar langer voordat je een break even point hebt bereikt. Innoveer dus in de groeifase, als een actieve innovator. Het kan ook later, maar dan kun je je eigen markt niet meer veranderen en zit je op de noodzaakroute. Op andere momenten staat de markt niet open voor innovatie, dan kun je alleen verbeteren. Wat je op kunt doen om de organisatie in beweging te krijgen? Maak de mensen om je heen nerveus, zodat ze de urgentie inzien en open komen te staan voor innovatie.

Van idee naar business case

Om vervolgens met je project tot een productlancering te komen, moet je juist weer niet te innovatief denken. Nadat je outside the box bezig bent geweest, stop je idee weer in the box, in een business case, zodat je organisatie ermee aan de slag kan. Wacht hiermee overigens niet te lang. De stem van je klant is je beste vriend. Ga meteen met je nieuwe product of dienst naar de klant. Laat je klant vertellen wat er anders moet. Want als je dit zelf bedenkt, is de kans groot dat je dingen voor niets doet.

Onthoudt: Je leert het meest van de mensen die niet op je lijken. Je moet niet op zoek naar de best practices, maar naar de next practices. Neem een kijkje in andere sectoren. Wil je leren over goede dienstverlening, ga dan naar Cirque du Soleil om te zien hoe zij hun klanten ontvangen. Bovendien krijg je de beste ideeën wanneer je niet aan het werk bent. Ben jij er klaar voor om aan het innoveren te gaan? 

Bekijk de vier routes van het innovatiedoolhof